Overzicht van baten en lasten

Toelichting ontwikkeling meerjarenperspectief

Na het vaststellen van de voorstellen uit 'Maassluis in Balans' en de Kadernota 2026-2029 was er sprake van een klein positief resultaat in jaarschijf 2029. Op advies van de provincie hebben we er echter voor gekozen om de begroting van 2026 structureel en realistisch in evenwicht te brengen. Zo kunnen we een goed plan maken om het evenwicht in de latere jaren te herstellen. In de paragraaf Meerjarenperspectief gaan we hier nader op in en in het overdrachtsdocument voor de nieuwe raad wordt dit verder uitgewerkt in concrete handvatten.
Zowel de onontkoombare ruimtevragers en de daarom noodzakelijke ruimtescheppers betreffen aanzienlijke bedragen voor een gemeente met de omvang van Maasluis. Een (groot) deel van de ruimtescheppers dient op termijn nog te worden gerealiseerd. Dit zal goed gemonitord moeten worden, zodat extra ombuigingen tot een minimum worden beperkt.

Toelichting

Primaire begroting 2026
Ten opzichte van Maassluis in Balans en de Kadernota 2026 zijn er drie belangrijke wijzigingen doorgevoerd.

1. Begrotingsjaar 2026 is structureel sluitend gemaakt door een onttrekking aan de Algemene Reserve, de inzet vanuit de Algemene Reserve om jaarschijf 2029 sluitend te maken is daardoor overbodig en is komen te vervallen.
2. In jaarschijf 2026 is een extra onttrekking geraamd aan het vrije deel van de Algemene Reserve, omdat dit als structurele baat wordt meegerekend, zodat er sprake is van een structureel sluitende begroting.
3. Niet uitvoeren onttrekkingen aan reserve OZB (naar aanleiding van amendement), maar het bedrag onttrekken aan de Algemene Reserve. Het amendement wordt gerealiseerd, door middel van betere technische invulling.

Deze zaken zijn in bovenstaande tabel opgenomen in de regels 'Jaarschijf 2026 structureel sluitend in plaats van 2029' en 'Extra onttrekking AR in 2026 en schrappen dekking OZB'. De genoemde bedragen betreffen het terugdraaien van de eerder geraamde onttrekkingen. Ten opzichte van de kadernota geeft dit nu nadelen in de jaren 2027-2029 (positieve bedragen zijn nadelen in de begroting).

Daarnaast zijn er nog de volgende wijzigingen:

Meicirculaire 2025 en indexering
De structurele consequenties van de meicirculaire vanaf 2026 zijn grotendeels al verwerkt in de kadernota 2026. Kortheidshalve verwijzen wij naar de raadsinformatiebrief over deze circulaire.
Na de meicirculaire zijn de maatstaven nog structureel verhoogd op basis van informatie van de het ministerie. Per saldo heeft het gemeentefonds een voordeel van bijna € 1,4 miljoen in 2026 en bijna € 1,1 miljoen in 2029.
Voor dit moment is de compensatie in de meicirculaire voor lonen en prijzen ruimschoots voldoende. Hier is een voordeel structureel € 1 ton verwerkt.

Personeelsbegroting en kostenverdeling (diverse programma's)
De loonkosten zijn geïndexeerd conform de kadernota 2026. Andere prioriteitstelling leidt tot verschuivingen (voor- en nadelig) in de apparaatslasten van de producten en programma's. Voor een nadere toelichting op de ontwikkeling van de totale personeelslasten verwijzen wij naar de paragraaf bedrijfsvoering.

Investeringsplan en MPG (diverse programma's)
Het investeringsplan 2025-2029 is ten behoeve van de kadernota 2026 en begroting 2026 geactualiseerd. Daarbij is gekeken naar de hoogte van de investeringen, de prioritering en de fasering van de werkzaamheden. Veel investeringen worden naar achter geschoven waardoor er een realistischer en meer evenwichtig beeld ontstaat. Dit resulteert in de jaren tot 2030 tot lagere kapitaallasten. Dit is opgenomen in de kadernota 2026. Vanaf 2030 nemen de kapitaallasten echter weer toe met circa 6 ton per jaar. In dit hoofdstuk worden investeringen verder toegelicht onder het kopje 'investeringsprogramma'.
Als gevolg van het doorschuiven van investeringen ontstaat er met name in de eerste jaren een financieringsvoordeel op dit onderdeel. Omdat investeringen later plaatsvinden, hoeven er ook later leningen te worden aangetrokken (ten opzichte van de begroting 2025). Dit rentevoordeel gelijk het voornaamste voordeel dit onderdeel.  
Het meerjarenprogramma gebiedsontwikkeling (MPG) 2026 is integraal opgenomen in de begroting 2026.

Mutaties > € 50.000

Begroting Rogplus Wmo en overhead
De begroting 2026 van Rogplus is voor de onderdelen Wmo en Overhead vastgesteld en is in de begroting van de gemeente Maassluis verwerkt. De eerder geraamde compensatie voor loon- en prijsstijging voor Wmo en overhead is niet volledig nodig. Dit leidt tot een voordeel van structureel € 96.000 in 2029.

Cao-reiskostenregeling
In de nieuwe Cao voor gemeenten is vastgelegd dat elke gemeente een eigen, lokale reiskostenregeling dient vast te stellen. In de loop van 2025 zal deze voor de gemeente Maassluis worden uitgewerkt en worden voorgelegd. Daarbij gaan we vooralsnog uit van een vergoeding per kilometer voor alle werknemers van de gemeente. Op basis van het huidige personeelsbestand is de verwachting dat de extra structurele lasten hiervoor tegen de € 300.000 per jaar zullen zijn. Hiervoor nemen we alvast een stelpost op in de begroting.

Doorschuiven investering Loods M
Voor de ontwikkeling/ verbouwing van Loods M is een investeringsraming in 2026 opgenomen, de verwachting is dat dit niet eerder dan in 2027 volledig wordt benut, behalve in 2026 voor planvorming en voorbereiding. Daarom is het grootste deel van het krediet naar 2027 doorgeschoven. Het (incidentele) voordeel dat hierdoor (in 2026) ontstaat op de kapitaallasten wordt - net als voorgaande jaren - toegevoegd aan het uitgavenbudget voor Loods M.

Kostendekkende heffingen riolering en huisvuil
In dit onderdeel wordt de indexering, hogere urentoerekening en overige zaken verrekend met de kostendekkende heffingen en reserves en voorzieningen in het kader van riolering en huisvuil. Waar er op een ander onderdeel budgetten zijn verhoogd, wordt hiermee de exploitatie op totaalniveau weer budget neutraal gemaakt.

Aankoop school Balkon
De gemeente heeft het schoolgebouw aan de Jacob van Heemskerklaan overgenomen van Maasdelta. Hiermee geven we invulling aan reeds bestaande taakstelling van € 50.000 uit de Kadernota 2020.

Mutaties < € 50.000
Dit betreffen diverse kleinere mutaties (voor- en nadelig), die niet verder worden toegelicht.
In deze post zitten echter twee voordelen verwerkt ten opzichte van Maassluis in Balans (MiB), die het vermelden waard zijn. Het gaat om een (beperkt) aanvullend voordeel op de besparing op de gemeenschappelijke regelingen (maatregel 60 MiB). Na verwerking van de toegestane indexering kon er in de gemeentelijke begroting aanvullend € 15.000 extra worden afgeraamd op de bijdrage aan de VRR. De DCMR heeft de tariefstijging in 2026 kunnen beperken. Hierdoor is de volledige toegestane indexering van de gemeentelijke bijdrage (van 5,2%) niet nodig en kan worden volstaan met een indexering van €1,8%. Hierdoor is een structureel voordeel gerealiseerd van € 21.000.